5 Haziran Dünya Çevre Gününde, Valimiz Mustafa TUTULMAZ ve Afyonkarahisar Belediye Başkanımız Mehmet ZEYBEK’i Makamlarında ziyaret ettik.
Ziyaretlerde, İl Müdürümüz Mustafa ORUÇ tarafından çevre ile ilgili konularda Bakanlığımız ve Müdürlüğümüzce ilimiz dahilinde yürütülen çalışmalar hakkında Sayın Valimiz ve Sayın Belediye Başkanımıza bilgi verilmiştir.
5 HAZİRAN DÜNYA ÇEVRE GÜNÜ
1974'ten beri her yıl kutlanan 5 Haziran Dünya Çevre Günü çevre sorunlarına insanların dikkatini çekmek ve çevreye duyarlılığını arttırmak için hep beraber çaba sarf etmemiz gerektiğini hatırlatmaktadır. Brezilya, Amerika Birleşik Devletleri ve Avustralya'daki orman yangınlarından Doğu Afrika'daki, Hindistan’daki çekirge istilalarına ve şimdi küresel bir hastalık salgını olan mezkür vaka insanların yaşamak için çevreye tamamen bağımlı olduğunu göstermektedir. Bu sebeple, Birleşmiş Milletler tarafından 2020 yılı Dünya Çevre Günü teması biyolojik çeşitlilik olarak tanımlanmıştır.
Hepimiz biliyoruz ki, yediğimiz yiyecekler, soluduğumuz hava, içtiğimiz su ve gezegenimizi yaşanabilir kılan iklim doğadan geliyor. Deniz bitkileri her yıl atmosferinizin yarısından fazlasını üretirken, olgun bir ağaç yılda 22 kilo karbondioksiti emerek karşılığında oksijen salar ve havamızı temizler. Biz ise tabiatın bize sağladığı tüm faydalara rağmen, hala ona kötü muamele ediyoruz. Son 50 yılda insan faaliyetlerinin artması sonucunda dünyadaki karasal tür nüfusunun yaklaşık %38 i ve Deniz türlerinin %36 sı tükenmiştir. Polenlemenin ve ziraatin baş aktörü olan arıların %40 ı yok olma riskiyle karşı karşıya kalmıştır.
Biyoçeşitlilik karadaki ve suyun altındaki tüm yaşamı destekleyen temeldir. Temiz hava ve su, besleyici gıdalar, bilimsel anlayış ve ilaç kaynakları doğal hastalıklara karşı direnç ve iklim değişikliğinin azaltılmasını sağlayarak insan sağlığının her yönünü etkiler. Birbirine bağlı bu ağın bir öğesini değiştirmek veya kaldırmak tüm yaşam sistemini etkiler ve olumsuz sonuçlar doğurabilir.
Ağaçların kesilmesi, vahşi yaşam ortamlarının azalması, yoğun endüstriyel faaliyetler, iklim değişikliğinin hızlandırmıştır. Bu açıdan insanların yaşama ve tüketme faaliyetleri doğayı denge sınırının ötesine itmiştir. Bu yolda, bu hızla devam edersek, biyolojik çeşitlilik kaybı daha da artacak, bu durumda gıda ve sağlık sistemlerinin çöküşü de dahil olmak üzere insanlık üzerinde ciddi etkiler olacaktır.
Küresel olarak, her yıl virüslerin neden olduğu hastalıklardan yaklaşık bir milyar hastalık vakası ve milyonlarca ölüm meydana geldiği tahmin edilmektedir. İnsanlarda ortaya çıkan tüm bulaşıcı hastalıkların yaklaşık yüzde 75'i zoonotik, yani hayvan kaynaklıdır. Sonuç olarak ekosistemdeki tek bir piyonun eksilmesi önemsiz görülse de tüm sistemi çökertecek tüm yaşamı durduracak etkilere gebedir.
Dünya ekoçeşitliliğinin korunması yanında doğal kaynaklarımızı daha verimli kullanmak da artık bir zorunluluktur. Bu çerçevede atıkların bilinçli bir şekilde yönetilmesi, geri dönüştürülebilir atıkların geri kazanılması da bir gereklilik olmuştur.
Bu nedenlerle Bakanlığımızca sürdürülebilir kalkınma ilkeleri çerçevesinde oluşan atıkları kontrol altına almak ve gelecek nesillere daha temiz ve yaşanabilir bir dünya bırakmak adına 2017 yılında “Sıfır Atık” projesini hayata geçirilmiştir.
“Sıfır Atık Projesi” çerçevesinde; ilimizde bulunan resmi kurumların tamamının projeye tam destek vermesi ile projenin uygulamaya geçişinde önde yer alan iller arasına girdik. Bugün itibariyle, İlimiz dahilinde Sıfır Atık Bilgi Sistemine kayıtlı kurum sayısı 1541 dir. Proje kapsamında yürütülen çalışmalar neticesinde, 2019 yılında ilimizde 7.258 ton ambalaj atığı geri kazanılmıştır.
İlimizde Atıksu Arıtma Tesisleri (AAT) ile hizmet verilen belediye nüfusunun toplam belediye nüfusuna oranı %75,08 olup, inşaat sürecinde olan ve projesi hazır olan tesislerin faaliyete geçmesi sonrasında bu oran %96,45 olacaktır.
İl nüfusunun yaklaşık %94 ünün evsel atıkları Afyonkarahisar Katı Atık Düzenli Depolama Tesisinde bertaraf edilmektedir. Dinar İlçesinde yapımı devam eden Katı Atık Aktarma İstasyonu inşaatının 2020 yılının üçünü çeyreğinde tamamlanması ile il nüfusunun % 100 ünün evsel atıkları Afyonkarahisar Katı Atık Düzenli Depolama Tesisinde bertaraf edilebilecektir.
«Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar» gereği, 01.01.2019 tarihinde “ücretli poşet” uygulaması hayata geçirilmişti. Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten bugüne kadar ilimizde gerek vatandaşlarımızın gerekse satış noktalarının duyarlılığı ile plastik poşet kullanımında 2019 yılı sonu itibariyle yüzde 80’in üzerinde azalma olmuştur.
Bakanlığımızca; Çevre kirliliğinin önlenmesi, çevrenin iyileştirilmesi ve çevre ile ilgili yatırımların desteklenmesi için 2010-2019 yılları arasında ilimiz dahilindeki Yerel Yönetimlere 75.818.559 TL yardım ödeneği aktarılmıştır.
Afyonkarahisar Çevre Hizmetleri Birliğince, 2019-2020 Eğitim Öğretim döneminde “Sıfır Atık ve Geri Dönüşüm” konulu eğitim seminerlerinde toplam 12.282 öğrenciye eğitim verilmiştir. Atık pil toplama kampanyasında dereceye giren ilk 15 okula çeşitli ödüller verilmiştir.
Afyonkarahisar Atıksu Arıtma Birliğince, öğrencilerin su kirliliği, su tasarrufu ve çevre koruma konularındaki bilincini artırmaya yönelik yürütülen projeler kapsamında, 2013 yılından bugüne 23 bin öğrenci ile atıksu arıtma tesisine teknik gezi düzenlenmiş, 10 bin öğrenciye seminer düzenlenmiş ve bu öğrencilere çeşitli ödüller verilmiştir. Ayrıca her yıl düzenlenen atık yağ toplama kampanyasında dereceye giren 15 okul ve 15 öğrenciye çeşitli ödüller verilmektedir.
Yapılan çalışmalar ile birlikte, israfın önüne geçilerek maliyetlerin azalması ve verimliliğin artırılması, çevresel risklerin azaltılması, bununla beraber çevre koruma bilincinin gelişmesi dolayısıyla toplumun her kesiminin “duyarlı tüketici” bilincine sahip olmasının sağlanması hedeflenmektedir.
Yapılan tüm bu çalışmalara katkı sağlayan vatandaşlarımızın daha sağlıkla daha temiz bir çevrede daha kaliteli hava soluyarak daha kaliteli bir yaşam geçirmelerini temenni ederiz.
Afyonkarahisar Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
